Milyonların beklediği haber! Bakan Nebati duyurdu EYT'de yürürlük tarihi belli oldu

EYT'de yürürlük tarihi netleşti. Ayrıca kamuda sözleşmeli personele kadro ile ilgili de son dakika gelişmesi var. Detayları A Haber muhabiri Tülay Ağaoğlu aktardı.

EYT'DE YÜRÜRLÜK TARİHİ NETLEŞTİ!

EYT'de yürürlük tarihi netleşti. Düzenlemenin 15 Ocak 2023'te yürürlüğe girmesi planlanıyor. Buna göre çalışmalar yapılıyor. Önümüzdeki süreçte bütçe görüşmeleri var TBMM Genel Kurulu'nda hemen sonrasında bir torba gelecek Meclis'e bu torbada EYT konusu yer alacak.

EYT daha sonra da çıkabilir. Ocak 15'ten sonraya da kalabilir ama yürürlük tarihi 15 Ocak olacak.

Konuyla ilgili A Haber canlı yayınına bağlanan SGK Dernek Başkanı Emin Yılmaz şunları söyledi

3600 ek gösterge de yine 15 Ocak'ta devreye girecek. Aynı zamanda yürürlüğe girmesi planlanıyor. Bir konu daha var aynı torbada yer alacak. Sözleşmeli personelin kadroya geçirilmesi konusu. Eğer sözleşmeli personel kadroya geçmeyi kabul ederse bir maaş sınırlaması getirilecek.

EYT ile ilgili 23 yıllık mağduriyet çözülüyor. Bununla ilgili son 3 ayda çok yoğun bir kamuoyunda çok farklı bilgiler yer aldı. Ama maalesef bilgi kirliliği de oluştu. Ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Çalışma Bakanı Vedat Bilgin bu konuda gereken adımları attı. Sonunda EYT'de tarih netleşti ve A Haber 15 Ocak 2023 tarihini duyurdu.

Bu gerçekten kolay bir iş değildi. Çünkü 4447 sayılı yasada yaş şartı geldi, buna 4759 sayılı ek geçici maddelerle yaşlar belirlendi. Yaş şartı Bağ-Kur'lulara ve diğer meslek gruplarına yaş haddi uygulaması var. Dolayısıyla bütün kesimlerin mağduriyetinin giderilmesi amaçlı tedbir alınması için belli bir süre gerekliydi.

Sadece bununla da bitmiyor. Borçlanma durumları da söz konusu. Bunun bir bütün olarak değerlendirmek gerekiyor. Sonrasında bunun finansman ve bütçe kısmı var. Netice itibariyle kapsamı geniş bir durum ortaya çıktı. Bu çözümden ötürü yetkililere teşekkür ediyorum. EYT'li olanlar mutlaka hizmet dökümlerini kontrol etmeli.

1 yıl 360 gün üzerinden değerlendiriliyor. Keza gün çakışması varsa hizmet başlangıçlarının kontrolü yapmaları aynı zaman Bağ-Kur'dan SSK'ya geçenlerin hizmet birleştirmelerini yapmalarını tavsiye ediyorum. Yasa Meclis'e geldikten sonra incelieyip yine A Haber ekranlarında müjdeli haberleri vermeyi ümit ediyoruz.

KAMUDA SÖZLEŞMELİ PERSONELE KADRO

Çalışma Bakanı Vedat Bilgin, bu konuda dosyaların kademe kademe açılacağını ifade etti. Şu an kadroya geçecek olan 600 bine yakın bir çalışan vatandaşımız var. Bunlarla ilgili Memur-Sen ile ilgili görüşmelerin sürdüğünü ve bununla ilgili ilerleyen dönemde tekrardan açıklamaların yapılmasını bekliyoruz. Bir maaş sınırlaması gelecek. Bununla ilgili emekli olunca bir rakam söz konusu. Ancak çalışma hayatının içinde olunca bir rakam var. Sözleşmeliler de belli bir rakam var.

Memurlarla ilgili eğer kadroya geçerse özlük haklarında bir iyileşme söz konusu olacak. Yine yasanın detayları Plan ve Bütçe Komisyonu'na taslak halinde geldiği zaman buradan yine detayları konuşacağız.

3600 EK GÖSTERGE KONUSU

Bu sorun artık çözüldü. Uygulama 15 Ocak tarihinde yürürlüğe girecek. Bununla ilgili 4 iş sınıfı vardı. Öğretmenler, din görevlileri, hemşireler ve polisler vardı. Bu sorunla ilgili ek göstergede maaşların hem ikramiyeye hem de aylık bazda müspet bir katkısı olacak.
KAZANÇLI ÇIKACAKLAR

Böylece primi eksik olan EYT'lilerin Aralık ayında asgari ücret artmadan borçlanma fırsatları da olacak. Şartların belli olmasının ardından EYT'liler kendi hazırlıklarını bu süre zarfında tamamlayabilecekler. Böylece prim satın alacak olan EYT'liler şu anki asgari ücretten ödeme yapacakları için en az yüzde 50 karlı çıkacaklar. Bu durumda 18 aylık askerlik borçlanmasında 20 bin liraya yakın para ceplerinde kalırken bir doğum borçlanmasında kazançları ise 25 bin liraya yaklaşacak.

EYT'LİNİN İLK EMEKLİ MAAŞI ŞUBAT'TA BAŞLAR

EYT uygulamasının Ocak ayında başlamasının ardından başvuru süreci de işleyecek. Ocak ayının sonuna kadar Yapılacak başvurularda maaş hesaplamaları da 1 Şubat itibariyle yapılacak. EYT'lilerin maaş hesabında üç ayrı dönem dikkate alınacak. Burada öncelikli olarak 2000 yılı ve öncesi döneme bakılacak.

SON DAKİKA: EYT'de yürürlülük tarihi netleşti! İşte milyonlarca kişinin beklediği tarih! | Video

Bu dönem için Aylık Bağlama Oranı (ABO) yüksek tutulurken ayrıca bir güncelleme katsayısı kullanılıyor. Ardından 2000 ile 2008'in 10. Ayına kadarki dönem için bir hesaplama yapılacak. Burada Aylık Bağlama Oranı biraz düşerken devreye büyüme hızının katkısı giriyor. Böylece bu dönem için ayrı bir hesaplama daha yapılıyor. 2008'i 10. Ayı sonrası dönem için yapılan hesaplama da ise yeni bir ABO (Aylık Bağlama Oranı) büyüme hızının yüzde 30'u ve bir önceki yılın enflasyon rakamı dikkate alınıyor.

Böylece üç ayrı yapılan hesaplar birleştirilerek EYT'linin emekli maaşı ortaya çıkartılıyor. Burada yüksek maaş SGK'ya bildirilen kazançlara göre ortaya çıkıyor. Üç ayrı hesapta tüm maaşlar dikkate alındığı için kazançları yüksek bildirilen EYT'liler yüksek maaş alacak.

OCAK ARTIŞI EKLENECEK

Bu arada Ocak ayında müracaat eden EYT'lilerin maaş hesabında Ocak ayında yapılacak emekli maaş artışı da etkili olacak. Ocak ayında 6 aylık enflasyon ve üzerinde bir refah artışı da bekleniyor. Ayrıca taban maaşı da artacak. Böylece EYT'liler daha yüksek maaş alırken taban maaş artışını da ücretlerinde görmüş olacaklar.

DAHA YÜKSEK TAZMİNAT

Çalışan EYT'liler açısından Ocak ayında emeklilik müracaatı yapmanın tazminatlara da olumlu katkısı olacak. Asgari ücrete yapılacak artış ve birçok özel şirkette Ocak ayında yapılan maaş artışı da alınacak kıdem tazminatlarını yükseltecek. Bu durumda Aralık ayında çıkış alıp tazminatı hakeden EAYT'liye göre Ocakta tazminat alacak EYT'li en az yüzde 50 daha fazla para almış olacak.

Yasalarımız aslında işten kendi isteği ile ayrılanların tazminat almasına izin vermiyor. Ancak bunun istisnaları bulunuyor. İstisnalarından birisi de emeklilik. Dolayısıyla emeklilik için işten ayrılacak bir EYT'li istifa etmesine rağmen tazminatı hak ediyor. burada ihbar tazminatı oluşmuyor. Ama kıdem tazminatı ödeniyor.

Kıdem tazminatı son brüt maaş üzerinden çalışılan süreye göre hesaplanıyor. Burada her yıl Ocak ve Temmuz aylarında belirlenen kıdem tazminatı tavanı bulunuyor. buna göre şu anda her yıl için ödenecek en yüksek kıdem tazminatı 15 bin 371 lira. Bu tavan Ocak ayında memur maaşlarına gelecek artış oranında yükselecek. Şu anda memurlar için toplu sözleşme artışı yüzde 8. Bunun üzerine enflasyon farkı da gelecek. Burada enflasyon beklentilerine göre ortalama yüzde 30-40 arasında bir artış geldiği var sayılırsa tavan tazminat da 19.982 lira ile 21.519 lira arasında değişecek.

HESAPTA GİYDİRİLMİŞ ÜCRET

Tazminat hesabı yapılırken son brüt maaşa bakılacak. Ancak brüt maaş hesabında sadece kazanç değil yıl içinde ödenen tüm nakit paralar da katılıyor. Buna giydirilmiş brüt ücret deniliyor. Bu ücret belirlenirken nakit olarak ödenen, düzenli olan ödemeler dikkate alınıyor. Prim mesai gibi değişken ödemeler brüt ücrete eklenmiyor ancak ikramiye, yemek parası, kıyafet parası, görev tazminatı, kasa tazminatı gibi düzenli ödemeler brüt ücrete ekleniyor.

Örneğin brüt maaşı 10 bin lira olan bir işçiye her yıl dini bayramlarda birer maaş ikramiye verildiğini varsayalım.

Bu işçinin brüt ücreti şöyle hesaplanıyor:
Brüt ücret : 12.000 TL
Brüt ikramiye: 24.000 TL
Ücrete eklenecek ikramiye: 24.000/12= 2.000 TL
Giydirilmiş brüt ücret: 14.000 TL
Bu işçinin tazminatı 12 bin liradan değil 14. Bin lira üzerinden hesaplanacak.

GÜN AY HESABI YAPILIYOR

Tazminat hesaplanırken çalışılan tüm günler hesaba katılıyor. Yani yönce yıl sonra ay ve sonra da gün hesabı yapılarak tazminat ortaya çıkartılıyor.
Yukarıdaki işçinin tazminatını hesaplayalım. Bu işçi 8 yıl 4 ay ve 10 gün çalışmış olsun.

Giydirilmiş brüt ücret: 14.000 TL

8 yıllık tazminat: 112.000 TL
4 aylık tazminat: 14.000/ 12 X 4 = 4.667 TL
10 günlük tazminat : 14.000/ 360 x 10 = 389 TL
Toplam tazminat: 117.056 TL

SADECE DAMGA VERGİSİ

Kıdem tazminatından sadece damga vergisi kesilebiliyor. Bunun dışında herhangi bir kesinti yapılamıyor. Kıdem tazminatı tek seferde ve nakit olarak banka yoluyla ödeniyor. İşçinin rızası olmadan taksite bölünemiyor.

15 YIL 3600 İLE TAZMİNAT HAKKI

EYT'lilerin bir de 3600 gün ile tazminat alma hakkı bulunuyor. Eğer emeklilik için daha gününüz varsa ve işten de ayrılmak istiyorsanız yine tazminatınızı alarak ayrılma hakkınız var. Emeklilik için yaş dışındaki şartları tamamlayan EYT'liler SGK'dan alacakları bir yazı ile işyerlerine müracaat ederek tazminat alabiliyor. Bunun için 15 yıl ve 3600 günü tamamlamak yeterli oluyor. 15 yıl süresi çoktan doldu. 10 yıllık primi olan tüm EYT'liler SGK yazısı ile tazminatlarını alabilirler.